REKLAM
Türkiye’nin güneydoğusundaki Hakkâri’de yer alan Cilo Dağları, 20.000 yıllık tarihe sahip buzul örtülerine ev sahipliği yapıyor.
Ancak deniz seviyesinden 4.135 metreye yükselen bu buzullar hızla eriyor ve bilim insanları, korunmaları için bölgenin tamamen ziyaretçilere kapatılması gerektiğini belirtiyor.
‘Buzulların içinde ciddi erimeler yaşandı’
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden (YYÜ) Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, son 30 yılda Cilo buzullarının alanının yüzde 55 oranında küçüldüğünü söyledi.
”Cilo Dağları’nda 4.135 metredeki sıcaklık farkı, Türkiye’nin alçak kesimlerine kıyasla çok daha fazla. Bu nedenle erime süreci çok daha hızlı ilerliyor,” diyen Alaeddinoğlu, buzulların derinliğinin 200 metreden 50 metrenin altına düştüğünü ifade etti.
Üstelik bu kalan 50 metrelik katman artık tam anlamıyla bir buzul kütlesi değil: ”Buzulların içinde ciddi erimeler yaşandı, çatlaklar oluştu ve kanallar, tüneller meydana geldi. Geriye kalan buzullar büyük ölçüde hasar görmüş ve bozulmuş durumda.”
Türkiye’nin binlerce yıllık buzulları 20 yıl içinde tamamen yok olabilir
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, korunmazlarsa buzulların önümüzdeki 20 yıl içinde tamamen yok olabileceği konusunda uyarıyor: ”Bu buzullar, Anadolu coğrafyasının en eski kalıntılarına tanıklık eden doğa harikaları. Onları korumamız gerekiyor.”
2020’de milli park ilan edilen Cilo Dağları, her yıl yüzlerce doğa tutkununu ve dağcıyı kendine çekiyor. Ancak Alaeddinoğlu, buzulların ziyaretçilere kapatılması ve koruyucu bir örtüyle kaplanması gerektiğini düşünüyor.
Bilim insanı ”Bölge insan hareketliliği açısından çok yoğun. Ziyaretçiler buzulların üzerinde yürüyor ve bu riskli bir durum. Buzullar yalnızca uzaktan fotoğraflanmalı. Gelecek nesillerin bu buzulları sadece kitaplardan değil, gözleriyle de görmelerini istiyoruz.”
Buzulları korumak ‘hayatta kalma meselesi’
Avrupa’daki ve dünyadaki diğer buzullar da benzer bir tehdit altında.
Dünya Buzul İzleme Servisi’ne (WGMS) göre, 1975’ten bu yana dünya genelindeki buzullar 9.000 milyar tonluk kütle kaybetti. Bu, Almanya büyüklüğünde ve 25 metre kalınlığında devasa bir buz kütlesine eşit.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) yeni Küresel İklim Raporu, 2022-2024 yılları arasında buzulların kaydedilen en büyük üç yıllık erime sürecini yaşadığını ortaya koydu.
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, “Son 10 yıldaki en büyük kütle kaybı yıllarının yedisi 2016’dan sonra gerçekleşti,” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Birleşmiş Milletler, bu sürecin sellere, su kıtlığına ve deniz seviyesinin yükselmesine yol açarak birbiri ardına gelen felaketleri tetiklediğini vurguluyor.
Saulo, ”Buzulları korumak sadece çevresel, ekonomik ve toplumsal bir zorunluluk değil. Bu, hayatta kalma meselesi,” diyor.
Haber Kaynak : TR.EURONEWS.COM
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
News
